Basur (Hemoroid) Nedir?
Basur, tıbbi terimle hemoroid, anal bölgedeki damarların şişmesi sonucu meydana gelen bir rahatsızlıktır. Bu durum, hemoroidlerin dışarda (dış hemoroid) veya rektum içinde (iç hemoroid) oluşabileceği anlamına gelir. Basur hastalığı rahatsız edici olsa da, genellikle hayatı tehdit eden bir durum değildir. Ancak, tedavi edilmediği takdirde yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.
Basurun Belirtileri
Basur belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterse de, genel olarak aşağıdaki semptomlar görülebilir:
- Kanama: Dışkılama sırasında rektal kanama.
- Kaşıntı: Rektum çevresinde kaşıntı hissi.
- Şişlik: Anüs çevresinde şişlik ve rahatsızlık.
- Ağrı: Otururken veya hareket ederken ağrı.
Bu belirtiler genellikle günlük yaşamı olumsuz etkileyebilir ve kişiyi doktora gitmeye teşvik edebilir.
Basurun Nedenleri
Basur hastalığı, genellikle aşağıdaki etkenlerden kaynaklanır:
- Kabızlık: Uzun süreli kabızlık, dışkının sertleşmesine ve anüs çevresinde basınca neden olur.
- Hamilelik: Büyüyen rahim, anal damarlara baskı yaparak hemoroid oluşumuna neden olabilir.
- Aşırı ağırlık kaldırma: Aşırı fiziksel efor, rektum ve anüs çevresindeki damarların genişlemesine neden olabilir.
- Diyabet: Uzun süreli diyabet, kan damarlarının zayıflamasına yol açarak hemoroid riskini artırabilir.
- Genetiktir: Aile öyküsü basur riskini etkileyebilir.
Basurun Teşhisi
Basur teşhisi genellikle fiziksel muayene ile konur. Doktor, anüs ve rektum bölgesini inceler. Gerekirse, ek testler de yapılabilir. Bu testler arasında rektoskopi, anoskopi gibi anal bölgeyi daha detaylı incelemeye yönelik işlemler yer alır. Bu testler, benzer belirtilere neden olabilecek diğer hastalıkları ekarte etmek için önemlidir.
Basurun Tedavi Yöntemleri
Basur tedavisinde birçok yöntem bulunmaktadır. Hangi tedavi yönteminin seçileceği, hastanın semptomlarının şiddetine ve basurun tipine bağlıdır.
1. Yaşam Tarzı Değişiklikleri
- Diyet Düzenlemesi: Lif açısından zengin gıdalar tüketmek; sebze, meyve ve tam tahıllar; kabızlığı önleyebilir.
- Bol Su İçmek: Günlük su alımını artırmak, dışkının yumuşak kalmasına yardımcı olur.
- Düzenli Egzersiz: Fiziksel aktivitenin artırılması, bağırsak hareketlerini düzenleyebilir.
2. İlaçlar
- Ağrı Kesiciler: Hafif ağrıyı azaltmak için kullanılabilir.
- Topikal Kremler: Anüs çevresindeki kaşıntı ve rahatsızlığı azaltmak için yararlı olabilir.
- Mümkünse Laksatif Kullanımı: Dışkıyı yumuşatmaya yardımcı olabilir.
3. Medikal İşlemler
- Skleroterapi: Hemoroid damarına bir solüsyon enjekte edilerek damarların küçülmesi sağlanabilir.
- Lazer Tedavisi: Hemoroidlerin küçültülmesi veya yok edilmesi için lazer kullanılabilir.
- Cerrahi Müdahale: Cilt altındaki hemoroidler için, cerrahi yöntemler lüzum gördüğünde tercih edilebilir.
Basurdan Korunma Yöntemleri
Basurdan korunmak için bazı önlemler almak mümkündür:
- Kabızlıktan kaçınmak: Düzenli lifli gıdalar tüketmek ve yeterince su içmek önemlidir.
- Tuvalet alışkanlıkları: Tuvalette uzun süre oturmamak ve gereksiz ıkınmaktan kaçınmak gerekir.
- Hareketli yaşam: Düzenli egzersiz yaparak bağırsak hareketlerini teşvik etmek faydalıdır.
- Düzenli kontroller: Özellikle familyasında basur hikayesi olan bireylerin düzenli doktor kontrolleri yapması önerilir.
Sonuç
Basur, yaygın bir sağlık sorunu olmasına rağmen çoğu zaman tedavi edilebilir bir durumdur. Belirtilerinin farkında olmak ve gerekli önlemleri almak, hemoroid oluşumunu engelleyebilir. Eğer basur belirtileri yaşıyorsanız, bir sağlık profesyoneline başvurmanız önemlidir. Unutmayın, erken teşhis ve uygun tedavi yöntemleri, yaşam kalitenizi büyük ölçüde artırabilir.